به اعتقاد روان‌شناسان اشخاص موفق كساني هستند كه در حقيقت خود خودشانند و باطناً آزادند و وارسته. و اشخاص ناموفق و شكست خورده كساني هستند كه حقيقتاً منكر خويشتن خويش هستند و شادي و نيروي حاصل از درستكاري و صداقت نسبت به خود را نپذيرفته‌اند.
حال براي آن‌كه از احساس عزت نفس پايين كه مانع از موفقيت در زندگي است رهايي يابيد و تحولي بزرگ در زندگي خويش ايجاد كنيد و از عزت نفس بالايي برخورددار گرديد، به بيان روش‌هايي براي افزايش عزت نفس در سه مرحله مي پردازيم:

مرحله‌ی اول - عدم ارزيابي خود با ديگران:

هرگز خود را با ديگران ارزيابي نكنيد؛ چرا كه هر چقدر هم شما بخواهيد ارزيابي شما منطقي نيست.

اصول عدم ارزيابي خود با ديگران

 ارزيابي منطقي از خود:
به دلايل زير نمي‌توانيم ارزيابي منطقي ازخودمان بكنيم:

-  ما نمي‌توانيم خود يا افراد ديگر را با يك مشخصه به طور منطقي مورد قضاوت قرار دهيم.

-  در خيلي از مواقع انتقادها بر اساس تعصبات است.

-  خصوصيات انساني بي‌‌همتا و تقريباً بي‌انتهاست.

-  ميزان دقيقي براي اين‌كه چه كسي خوب و يا بد است، وجود ندارد و كسي نمي‌تواند ادعا كند كه مي‌تواند خصوصيات خوب و يا بد را به طور كامل تشخيص دهد.

احساس ضعف وكاستي‌هاي بشر:
واقعيت آن است كه ما انسان‌ها داراي ضعف‌هايي هستيم. به همين دليل به سادگي نمي‌توانيم آنچه را كه دوست داريم، انجام دهيم. مثلاً تعدادي از ما قوي هستيم، عده‌اي آشپز ماهري هستيم و…به هرحال بیشترِ افراد نمي‌توانند در بيش از يك يا دو كار برجستگي و تبحر بسيار بالايي پيدا كنند. احساس شما در دست‌يابي به اهداف‌تان بسيار مهم است؛ بنابراين با اندكي تغيير احساس و نوعي ديگر مسأله را بررسي كردن، متوجه تغيير در افكار خويش و به دنبال آن در رفتار خود خواهيد شد. و به اهداف منطقي خود خواهيد رسيد.

بي اطلاعي:
فقدان اطلاعات كافي نيز مي‌تواند عامل مؤثر براي موفقيت پايين باشد. اگر مي‌خواهيد خود را براي اشتباهات ببخشيد، بي‌اطلاعي دليل كاملاً قانع‌كننده‌اي است. به هر صورت، سرزنش خود، عملي كاملاً مسخره است.

 البته اگر مايليد كه خود را سرزنش كنيد و اين كار را درست مي‌دانيد، خوب بكنيد. اما به نظر روان‌شناسان هرگز براي بد انجام دادن كاري كه هيچگاه بهتر انجام دادنش را ياد نگرفته‌ايد. بي‌ارزش تصور كردن خودتان معنايي ندارد و قابل تصور نيست.

آشفتگي:
 آشفتگي خاطر و وضعيت زندگي خيلي از مواقع مانع از موفقيت مي‌شود. اصولاَ وقتي افراد بيشتر از خودشان متنفر مي‌شوند، خطاهاي بيشتري را انجام مي‌دهند. چون نسبت به خود احساس بدي دارند و مي‌خواهند خود را بيشتر تنبيه کنند، به همین دلیل اعمال اشتباه ديگري را نيز مرتكب مي‌شوند.
 اصولاً وقتي ما عصباني، افسرده، ترسيده‌ايم و ياحسدورزي مي‌كنيم،به سادگي نمي‌توانيم آدمي با كفايت و با عملكردي مناسب باشيم پس بهتر است موقع مشكلات، در رفع آن بكوشيم، و با احساس گناه ناراحتي و اعمال خود تخريبي ديگر، خودمان را در مشكلات بيشتري غوطه‌ور نسازيم.

خودتان را بپذيريد:
خود پذيري بهترين راه حل است. بهترين كاري كه مي‌توانيد  براي صفات خوب و بد خود انجام دهيد، اين است كه اگر مي‌توانيد آن‌ها را تغيير دهيد و يا اين‌كه درحال حاضر و يا براي هميشه آن‌ها را بپذيريد. پس بهتر است از حالا خود و ديگران را همانطور كه هستند بپذيريد و هيچ‌گاه از خود و ديگران متنفر نباشيد و عشق‌ورزي‌تان هم نسبت به خودتان و ديگران متعادل باشد.
 

 مرحله‌ی دوم - اعتماد داشتن
تا مي‌توانيد  اعتماد رفتارتان را در زمينه‌هاي مختلف مثل اعتماد دوستي، اعتماد كاري، اعتماد فرهنگي و… بالا برده و افزايش دهيد براي اين امر لازم است كه اصول انضباط رفتاري را نيز رعايت كنيد كه اين اصول عبارتنداز:
1- كار را به تأخير نيندازيد:
سعي كنيد به نتايج بلند مدت و دير پا نسبت به منافع كوتاه مدت توجه بيشتري کنيد. اگر هميشه مسّرت و خوشي فوري را بر لذّت به تأخير افتاده، مقدم داريد، احتمال اين‌كه در پايان فردي مفلوك و بيچاره باشيد. زياد است اين اصل از انضباط رفتاري از همه اصول ديگر مهم‌تر است و رعايت آن مي‌تواند انجام بقيه اصول را آسان‌تر كند.

2- صبر داشته باشيد و استمرار در كارها را پيشه كنيد:
انجام و استمرار كارها براي مدت طولاني دومين تكنيك اساسي به سوي موفقيت است ريشه‌ی اين مشكل بي صبري و ناشكيبايي است. يادگيري هر مهارتي، مدت زمان زيادي را مي طلبد و بايد براي هر كاري كه انجام مي دهيد به اندازه‌اي كه نيازدارد، زمان بگذاريد.

3- گام‌هاي كوچك و استوار امروز، پايه‌گذار فردایي روشن:
كامل بودن هر كار، بستگي به اندازه آن كار دارد. معمولاً كارهاي كوچك در زماني كم مطرح و به انجام مي‌رسند و كارهاي بزرگ در زماني دراز. پس بهتر است كارها را به اندازه هاي مورد نياز تجزيه و كوچك كنيد، تا از انجام ندادنش پرهيز ک؛نيد زيرا تدريجي حركت كردن به سوي هدف باعث كاهش تدريجي اضطراب و پريشاني است و آن سبب موفقيت در كارها مي‌شود.

4- از تجربيات گذشته درس بگيريد:
تجزيه و تحليل و توضيح برخي از اعمال و نتيجه‌گيري آن‌ها در كنار بررسي دقيق نقاط ضعف و قوت يك رفتار نيز در پيشرفت يك فرد نقش اساسي دارد. و خيلي از مواقع سبب موفقيت مي‌شود.

5- پاداش و تنبيه:
در قبال كارهاي درست به خود پاداش دهيد و در قبال كارهاي نادرست خود را جريمه كنيد. براي اين‌كه همان اندازه كه تقدير در انجام درست كار حائز اهميت است، مواخذه براي انجام نادرست كار نيز مهم است تحقيقات نشان داده كه خود تقديري در قبال كارهاي درست مي‌تواند رفتار را نيرومند سازد، گفتار منفي آن را تضعيف مي‌كند و مانع از پيشرفت كارها مي‌شود.
 

مرحله‌ی سوم- برانگيختن احترام ديگران نسبت به خود:
براي آن‌كه احترام ديگران را نسبت به خود برانگيزيد، بايد قاطعيت داشته باشيد. بدون مهارت قاطعيت تقريباً غير ممكن است كه بتوانيد احساسات مطمئن خودپذيري داشته باشيد بنابراين يادگيري مهارت قاطعيت براي شما و هرفرد ديگري ضروري به نظر مي‌رسد كه عباتند از:
1- پرهيز از خشم:
اگر مي‌خواهيد كه در امر قاطعيت پيشرفت کنيد از عصباني شدن و خشم پرهيز كنيد. چون رفتار توأم با سياست، تمايل افراد را به تسليم در مقابل شما افزايش مي دهد بالعكس در صورت پرخاشگري و داد و فرياد، حس كينه‌توزي را افزايش مي دهيد.

2- پرهيز از احساس گناه:

از احساس گناه و تقصير به شدت بپرهيزيد چون كه در احساس گناه فكر مي‌كنيد بي ارزش، پست و افرادي بي‌خاصيت و دوست نداشتني هستيد، چون ناشايست عمل كرده‌ايد. احساس گناه مي‌تواند منشاء بسياري از مشكلات رواني و شخصيتي باشد كه در موارد وخيم تر منجر به خودكشي و افسردگي‌هاي شديد مي‌شود؛ بنابراين بهتر است از احساس گناه و تقصير دوري كنيم.

3- پرهيز از دلسوزي زياد:
از دلسوزي و ترحم بي‌مورد و زياد براي ديگران بپرهيزيد. نكته‌ی مهمي كه مردم آن را در نظر نمي‌گيرند، اين است كه توجه به مردم لطف كردن نسبت به آنان و رفتار خوبي با آن‌ها داشتن كار خوبي است كه همه بر روي آن تاكيد دارند و ديگران را نسبت به اين كار تشويق مي‌كنند. اما توجه بيش از اندازه و غير معقول، مسأله‌ی ديگري است كه بايد بررسي شود و از آن جلوگيري به عمل آورد.

4- نترسيدن از تأييد نشدن:
از تأييد نشدن ترس نداشته باشيد. شايد بدون اغراق بايد گفت كه يكي از بزرگ‌ترين ترس‌هاي رايج در ميان عامه مردم، ترس از تأييد نشدن است همه‌ی ما مي خواهيم كه مورد تأييد ديگران قرار بگيريم و آن‌ها ما را بپذيرند، كه البته امري مطلوب است. اما اين‌كه فكر كنيد براي تأييد گرفتن از آن‌ها بايد هر كاري كه مي‌خواهند انجام دهيد و آن‌گونه كه مي خواهند تفكر و رفتار كنيد فكري نادرست و نقض كامل قاطعيت و استقلال است.
بنابراين با به كار بردن گام‌هاي ذكر شده مي‌توانيد  از احساس عزت نفس پايين رهايي يابيد و تحولي بزرگ در زندگي خويش ايجاد كنيد و از عزت نفس بالايي ‹ سلامت رواني › برخوردار گرديد پس با داشتن عزت نفس بالا مي‌توانيد  بر اضطراب و افسردگي و ناراحتي هاي روحي خود غلبه كنيد و به طور كلي داراي شخصيت سالم و موفقي باشيد.