روان‌درمانی به شيوه‌هايی گفته می‌شود که در آن مشکلات روانی و عاطفی از طريق بيان مشکلات به يک درمانگر و گفتگو با او درمان می‌گردد. روان‌درمانگر به شناخت شما ازخود و بهتر شدن توانايی مقابله‌تان کمک می‌کند.

 اهداف روان‌درمانی عبارتند از:

- تغييرالگوهای آسيب‌زای رفتاری

- بهبود احساس ارزشمندی

- حل و فصل تعارض‌ها

 روان‌درمانی به ياد گرفتن در مورد خودتان کمک می‌کند. در بعضي از موارد، شما ياد می‌گيريد که چگونه گذشته را درک کرده و با زمان حال تطبيق دهيد. در موارد ديگر شما از آن دسته از پاسخ‌های‌تان که مشکلاتی را در زندگی شما ايجاد می‌کنند، آگاه شده و شيوه‌های تغييرآن‌ها را ياد می‌گيريد.


چگونه يک درمانگر انتخاب کنم؟

 درمانگر شما بايد شخصی باشد که در حضور او احساس آرامش کنيد. درمانگرها شامل افراد زير هستند:

 روان‌پزشکان، روان‌شناسان، پرستاران و روان‌پزشکی، مددکاران اجتماعي و مشاوران آموزش ديده. بسياری از مردم از اشخاصي که عقيده آن‌ها را می‌پذيرند، اسامی درمانگران را به دست می‌آورند. اين اشخاص عبارتند از:

 - دوستان

- اعضای خانواده

- پزشکان

حتي با وجود کمک گرفتن از ديگران هم، پيدا کردن يک درمانگر خوب امر بسيار شخصی می‌باشد. مراقب باشيد درمانگران زيادی وجود دارند که صلاحيت کافی برای اين کار ندارند. مطمئن باشيد شخصی که شما به عنوان يک درمانگر انتخاب می‌کنيد، حتماً دارای مجوز کار باشد و اعتبار کافی برای اين امر داشته باشد.

 ممکن است که شما قبل ازاين که يک درمانگر انتخاب کنيد، با درمانگران زيادی صحبت کنيد. هنگامی که با اولين درمانگر ملاقات می‌کنيد، درباره مطالب زير از او بپرسيد:

 - حق‌الزحمه

- نوع درماني که او برای شما به کار می‌برد.

- مجوز قانونی کار مخصوص درمانگران

 به همان اندازه که شما مسائل شخصی خود را برای درمانگر بيان می‌کنيد، انتظار داريد که به همان اندازه هم او در اين رابطه با شما صحبت کند. به مسائل زير با دقت توجه کنيد:

 - چگونه درمانگر با شما ارتباط برقرار می‌کند؟

- به چه نحوی شنونده سخنان شماست؟

 
درجه راحت بودن شما با درمانگر

 داشتن مقداری احساس تنش و عصبيت در جلسه اول طبيعی است. اگر درمانگر دارای صفاتی می‌باشد که فکر می‌کنيد آن صفات نخواهد گذاشت احساسات خود را به راحتی بيان کرده يا به درمانگرتان اعتماد کنيد، بهترخواهد بود که درمانگر ديگری انتخاب نماييد.

دراولين جلسه به احساسات خود اعتماد کنيد. ازاحساسات خود به عنوان يک راهنما جهت تصميم‌گيری در مورد ادامه کار با آن درمانگر يا تغيير او استفاده کنيد.

 به محض پيدا کردن شخصی که در حضور او احساس آرامش می‌کنيد، ضمن گشودن دريچه‌های ذهن خود، شرايط را برای اعتماد به درمانگر مهيا کنيد. رک و صريح بودن در امر درمان، نکته‌ای بسيار مهم است.

 
ازچه نوع روان درمانی استفاده می‌شود؟

 امروزه انواع بسياری از درمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گيرد. انواع درمان‌هايی که متداول‌تراست، عبارتند از:

•  رفتاردرمانی شناختی: درمانگر به شناختن نگرش غيرواقعي‌تان نسبت به خود، دنيا و آينده کمک می‌کند. اين درمان به شما در تشخيص روش‌های فکری نادرست کمک می‌کند. شما الگوهای رفتاری و فکری جديدی پيدا خواهيد کرد که شما را به سوی زندگي سالم‌تر رهنمون می‌شود.
• درمان متمرکز بر درمان‌جو (روان‌درمانی بی‌رهنمود): درمانگر به حرف‌های شما گوش می‌دهد و به شما در فهميدن بهتراحساسات کمک می‌کند.
• روانکاوی: درمانگر با هدف کشف تجارب و احساسات نيمه آگاه و عميق مربوط به دوران کودکی به شما گوش می‌دهد. شما معمولاً درمانگرتان را هر هفته چهار بار يا بيشتربرای چندين بار ملاقات کنيد.
• روان‌درمانی پويشی: در اين روش درمانگر بدون استفاده از روانکاوی رسمي، احساسات ناخودآگاه شما را به آگاهي آورده و آن را تعبير و تفسير می‌کند. اين نوع درمان، اغلب متضمن اين است که هر چه به ذهن‌تان می‌آيد، بگوييد. (تداعي آزاد)

 پسيکودرام (نقش گذاری روانی):

 از اين نوع درمان برای بيان احساسات پنهان استفاده می‌شود. از شما خواسته می‌شود در نقش مردم مختلفی که در زندگی‌تان وجود دارند، بازی کنيد و خود رابه جای آنان قراردهيد. اين روش هم می‌تواند به صورت گروهی انجام شود و هم به صورت دو نفره.

 
مشاوره زناشويي:

درمانگر زن و شوهر را به بهبودی روابط شان تشويق می‌کند و به آن‌ها در فائق آمدن بر مشکلات زندگی‌شان کمک می‌کند. هر دو نفر (زن و شوهر) برای ياد گرفتن الگوهای رفتاری جديد تلاش می‌کنند. گاهي اوقات زوج، پيمان يا توافق‌نامه‌ای مبني بر چگونگي تغيير رفتارشان می‌نويسند.

 
روان‌درمانی خانواده:

 اين شکل روان‌درمانی به جای توجه به تک تک اعضا، خانواده را به عنوان يک کل موردتوجه قرار می‌دهد. اين روش بر اين عقيده استواراست که شخص مشکل‌دار را جدای از محيط خانوادگي‌اش نمی‌توان شناخت. درمانگر بيان آزاد احساسات را بين افراد خانواده تشويق می‌کند. روان‌درمانی خانواده اغلب برای خانواده‌هايی که دارای بچه‌هايی با مشکلات رفتاری هستند و نيز برای خانواده‌هايی که با سوءاستفاده جنسي، بيماری‌های خطرناک و سايرحوادث آسيب‌زا مواجهند، مناسب می‌باشد.

 
گروه درمانی (روان درمانی گروهی):

 يک گروه حدوداً از هشت نفر که مشکلات يکساني دارند و به طورمنظم با درمانگر ملاقات می‌کنند، تشکيل می‌شود. آنان در مورد مشکلات‌شان با يکديگر و با درمانگر مذاکره می‌کنند. گروه درماني بيشتر برای مسائل رفتاری مانند مشکلات شخصيتی، استفاده از الکل و موادمخدر، اختلالات در خوردن و انواع مشخصی از افسردگي کاربرد دارد.


روان درمانی چه مدت وقت می‌گيرد؟

 ممکن است روان درماني جلسات محدودی وقت بگيرد و يا ساليان زيادی طول بکشد. اين مساله بستگی به وسعت مشکلات شما و اهدافي که درمعالجه لحظه به لحظه پيشرفت‌تان را تشخيص می‌‌دهيد. شما بايد به طورجدی در مورد اين که چه مدت تحت درمان باشيد، تصميم بگيريد. شما (نه درمانگر) تصميماتی که می‌گيريد، روی زندگی‌تان تأثير مهمی دارد.

منبع: نشريه کوچه ما، شماره12.