آموزش شورت خشک (کنترل ادرار در روز)DRY  PANTS  TRAINING

هدف از آموزش شورت خشک جلوگیری از آلوده کردن لباس در روز است که بی‌اختیاری ادرار یا بی‌اختیاری در دفع مدفوع را شامل می‌شود.

تفاوت عمده‌ی میان شورت خشک و روش‌های کنترل شب ادراری در محل قرار گرفتن زنگ آگاه کننده از ادرار است. در روش شورت خشک، وسیله‌ای که«زنگ آگاه کننده از شورت خیس»خوانده می‌شود مستقیماً به لباس زیر مشخص وصل می‌شود.

¯مراحل منظمی در این روش آموزشی وجود دارد که به ترتیب به قرار زیرند:

الف) وقتی هیج اتفاقی نیفتد:

1- فرد هرگاه بر روی کاسه‌ی توالت ننشسته باشد، روی صندلی می‌نشیند.

2- او هر نیم ساعت یک بار مقدار زیادی مایعات می‌نوشد.

3- فرد با توجه به برنامه‌ی توالت کردن، هر نیم ساعت به توالت می‌رود.

4- هر پنج دقیقه یکبار در صورتی که فرد خشک باشد، به او تقویت کننده‌های خوراکی و اجتماعی می‌دهند.

5- درآوردن و به تن کردن لباس در طول توالت کردن را در قالب شیوه‌ی شکل‌دهی به فرد آموزش می‌دهند.

6- پس از آن‌که فرد محتویات مثانه یا روده‌ی خود را در توالت تخلیه کرد، به او تقویت کننده‌ی خوراکی یا اجتماعی می‌دهند.

ب) وقتی فرد خود را خیس می‌کند:

1) آموزشگر زنگ هشدار دهنده‌ی شورت را قطع می‌کند.

2) آموزشگر توجه شخص را جلب می‌کند.

3) شخص به اتاق مخصوصی می‌رود تا لباسش را عوض کند.

4) شخص به حمام می‌رود، دوش می‌گیرد و خودش لباس برتن می‌کند.

5) به شخص کهنه یا پارچه‌ای داده می‌شود تا ناحیه‌ی آلوده بر روی صندلی یا کف اتاق را تمیز کند.

6) شخص شورت آلوده را با دست خود می‌شوید، می‌چلاند و آنرا برای خشک شدن پهن می‌کند.

7) آموزشگر شخص را از نشستی بر روی صندلی باز می‌دارد.

8) از روش‌های یک ساعت محدودیت به شکل زیر بهره می‌گیرد:

الف) هیچ تقویت اجتماعی و خوراکی در فواصل پنج دقیقه‌ای عرضه نمی‌کند.

ب) شخص در فواصل 30 دقیقه‌ای مایعی نمی‌نوشد.

ج) صندلی در دسترس فرد قرار نمی‌گیرد.

د) دوره‌های 30 دقیقه‌ای توالت رفتن طبق برنامه ادامه می‌یابد.

- آموزش رختخواب خشک (کنترل ادرار شب)DRY  BED  TRAINING

آموزش رختخواب خشک یا کنترل ادرار در شب، راهبرد خاصی برای کاهش شب ادراری است.

تعریف رایج بی‌اختیاری ادرار در شب عبارت است از تخلیه غیرارادی، مکرر و شبانه‌ی ادرار پس از سه سالگی (پس از سه سالگی  ‘چون کودکان اغلب در این سن به توانایی نگهداری ادرار در شب دست می‌یابند.)       

به طور کلی، در صورتی که فرد در هفته حداقل 2 یا 3 بار رختخواب خود را خیس کند، وضعیت او را مسأله‌آفرین تلقی می‌کنند.

در غالب مواردی که هم بی‌اختیاری ادرار در شب و هم بی اختیاری ادرار در روز وجود داشته باشند، ابتدا به مسأله‌ی شب ادراری پرداخته می‌شود چرا که در نیمی از موارد، روزادراری به طور خود به خودی و به موازات موفقیت در آموزش کنترل شب ادراری، رفع می‌شود.         

¯ برخی از جنبه‌های متمایز آموزش کنترل ادرار عبارتند از:

تقویت مثبت برای ادرار کردن در توالت به هنگام شب

تمرین از جا بلند شدن و به توالت رفتن

افزایش مصنوعی نیاز به ادرار

ردیابی فوری خیس کردن رختخواب

تنبیه رخدادهای گاه و بیگاه.

این آموزش فشرده است و با هدف حذف مسأله در یک شبانه روز انجام می‌شود.

آموزش نگهداری ادرارRETENTION  CONTROL  TRAINING   

آموزش نگهداری ادرار یا تمرین انبساط مثانه، به عنوان روشی تعریف می‌شود که در آن از فرز می‌خواهند تا به تدریج مدت زمان تخلیه نکرده مثانه‌ی خود را طولانی‌تر کند. هدف این روش، افزایش توانایی کنشی مثانه است که با اندازه گیری متوسط خروج ادرار و حداکثر آن طی یک دوره‌ی زمانی خاصی مشخص می‌شود.

چند نکته در آموزش نگهداری ادرار:              

1) میزان مایع نوشیده شده: در برخی موارد، برای آن‌که تعداد کوشش‌های نگهداری ادرار را در یک دوره‌ی 24 ساعته افزایش دهد، تا آن‌جا که ممکن است مایع بنوشد.

2) میزان افزایش زمان نگهداری: برخی متخصصان بالینی با فواصل نگهداری حداقل 2 دقیقه‌ای شروع کنند و به تدریج این مدت را بر اساس موفقیت بیمار در نگهداری ادرار، با یکی دوبار ممانعت از ادرار کردن او افزایش می‌دهند.

3) حداکثر زمان نگهداری: این مدت، بسیار متغیر است و دامنه‌ای از 20 تا 85 دقیقه را شامل می‌شود.(البته اندازه‌گیری دقیق این فاصله تا حدی مشکل است؛ زیرا پس از یک دوره‌ی کوتاه (حدود 15 دقیقه‌ای)، بسیاری از افراد تمایل خود را به خالی کردن مثانه تا مدتی از دست می‌دهند و ممکن است چندین ساعت و بدون دشواری، ادرار خود را نگه دارد.)

4) حضور درمانگر یا متخصص بالینی: در برخی موارد، درمانگر حضور دارد و این روش در مطب یا منزل اجرا می‌شود. با وجود این، شایع‌تر است که دستورالعمل نوشتاری در اختیار والدین قرار داده شود و آن‌ها این روش را در منزل اجرا کنند.

آموزش نگهداری ادرار، در مورد کودکانی کاربرد دارد که ارزیابی‌ها نشان داده‌اند که گنجایش مثانه‌ی آن‌ها کم است و به دفعات ادرار می‌کنند. و همچنین افرادی که از خود «نشان‌گان مثانه‌ی خجالتی»را نشان می‌دهند که ویژگی آن‌ها ناتوانی در دفع ادرار در موقعیت‌ها و مکان‌های عمومی است.

نتایج چندین مطالعه حاکی از آن است که گنجایش افزایش یافته‌ی مثانه و مقدار دفعات بی اختیاری ادرار در شب، ارتباطی وجود ندارد در حالیکه به نظر می‌رسد روش نگهداری ادرار، در درمان بی اختیاری ادرار در روز، نتایج بهتری در پی داشته باشد.

عوارض:

1) انبساط دراز مدت مثانه می‌تواند به هایپرترومن(بزرگ شده عضو) منجر شود. کودکانی که به نگهداری ادرار عادت نکرده باشند، اغلب این افزایش حجم را دردناک می‌یابند.

2) امکان دارد تمرکز شدید توجه بر این حد از کنش مثانه، فرد را خجالت زده کند و مانع از ادامه‌ی درمان گردد.

3) ممکن است راهنمایی یا نظارت نابسنده باعث شود که بیمار ادرار خود را مدتی بسیار طولانی نگه دارد. والدین کودکانی که از این حالت به رنج می‌افتند، ممکن است آشفته شوند و درمان را متوقف سازند.

تمرین‌های اسفنکتر مستلزم آنند که فرد تلاش کند که در طول یک دوره‌ی دفع ادرار، جریان ادرار را به صورت ارادی قطع و آغاز کند. این تمرین به بهبود کنترل ارادی عضلات خارجی اسفنکتر کمک می‌کند که در سیستم ادراری سالم، در انقباض ادراری مثانه و دفع ادرار که در پی آن می‌آید، مهم‌تری نقش را دارند.

تمرین اسفنکتر در ترکیب با آموزش نگهداری ادرار و روش تن آرامی می‌تواند کنترل بر عملکرد مثانه را تسهیل کند.

فرهنگ شیوه‌های رفتار درمانی، نوشته‌ی: آلن اس.بلاک –مایکل هرسن، ترجمه‌ی: دکتر فرهاد ماهر- دکتر سیروس ایزدی، چاپ اول: تهران، 1378، انتشارات رشد