پیام من زمانی به کار میرود که والد دچار مشکل است.
پیام من دارای سه جز اصلی است که اگر هر کدام بیان شوند، این پیام کامل و اثرگذار نیست.
1- رفتار غیرقابل پذیرش
2- احساس والد
3- تأثیر ملموس رفتار بر روی والد
وقتی تو به من لگد زدی من ناراحت شدم چون پام واقعاً درد گرفت
هدف پیام من: تغییر رفتار کودک
«عواملی که بر شکست و موفقیت پیام من مؤثرند؟»
- در خانوادههایی که وقتی بچه مسألهای دارد، پدر و مادر به او گوش نمیدهند، پیام من اثر نمیکند.
- گاهی والدین پیامی میفرستند که دارای قدرت کمی است و توجه بچه را جلب نمیکند.
- گاهی قدرت پیام من باعث احساس گناه در بچه میشود. زمانی احساس گناه نتیجهی منطقی یک رفتار است و طبیعی است و اشکالی ندارد. والی احساس گناهی که والدین در پیامشان به عمد ایجاد میکنند نظیر جملاتی مثل «من بدم، شیطانم و ...» اینها در واقع پیام قویی است که قضاوت کننده و تحقیر کننده است.
- اگر پیام من فرستادید و با مقاومت بچه روبرو شدید، به عقب باز گردید و شروع به گوش دادن کنید.
راهنماییهایی در خصوص پیام من
- هر چه بیشتر به مشکلات فرزند خود گوش دهید، پیامهای من شما مؤثرتر خواهد بود.
- احساس واقعی خود را بیابید.
- انتظار نتیجه دادن هر پیام من را نداشته باشید.
- بچهها شکننده نیستند، اگر پیام من، پیام قوی تغییر شکل یافته نباشند، مؤثر واقع میشوند.
- اگر کودک به اولین پیام من عمل نکرد پیام دومی بفرستید که احساس شما را نسبت به بی توجهی اولیهی او نشان دهد.
- گاهی برگردید و به گوش دادن فعال بپردازید.
- اینکه کودک چگونه برای شما مشکل ایجاد کرده را به او بگویید.
- پیام من بدون اعمال قدرت و زورگویی و تنبیه باشد.
موارد استفاده تازه پیامهای من
- پیامهای من با نوزادان و نوپاها
- مفاهیم جدید پیام من (برای قدردانی، تشکر از رفتارهای قابل پذیرش کودک)
- پیامهای من بازدارنده (در زمان بدون مسأله) برای جلوگیری از رفتار غیرقابل پذیرش در آینده.
پیام من با نوزادان و نوپاها
1- بازی حدی بزن.
2- بیا معامله کنیم.
3- به تو نشان میدهم چه احساس دارم.
مفهوم جدید پیام من
والدین مصرانه میپرسند: آیا از پیام من میشود برای قدردانی و تشکر و رفتارهای قابل پذیرش کودک استفاده کرد؟
در پاسخ باید گفت: در صورتی که تشویق، با پیام من باشد و با پیام تو نباشد، مفید است.
البته پیام من باید کامل باشد و برای رساندن احساس لحظهای والد در همان جا و همان لحظه باشد و والد سعیاش این نباشد که با تشویق باعث تداوم و تکرار عمل شود.
1- رفتار قابل قبول
2- احساس والد
3- تأثیر محسوس آن بر والد
پیام مثبت من: وقتی به من خبر میدهی کجایی، از دلهره خلاص میشوم چون دیگه شور نمیزند چرا دیر آمدی.
قضاوت کننده: تو خیلی کار خوبی کردی.
اثرات مضر تشویق
تشویق گاهی تحمیل کاری است که والد میخواهد و نمیخواهد.
والدین با تشویق افکار خود را به کودک میدهند.
تشویق باعث میشود دریافت کننده احساس شرم کند. خصوصاً در حضور دوستان جوان خود.
تشویق به دریافت کننده میگوید که از گوینده پایینتر است؛ زیرا تشویق نوعی قضاوت است و قضاوت به این معنی است که کسی ارزیابی میکند چیز بیشتری میداند.
پیام من بازدارنده
پیام من میتواند علاوه بر زمانی که والد دارای مشکل است، در زمان بدون مسأله نیز استفاده شود. ممکن است بخواهید پیامی بفرستید که از رفتار غیرقابل پذیرش کودک در آینده جلوگیری کنید.
چنین پیامی را میتوان « میخواهم، نیاز دارم» نامید که هدف پیش آگهی دادن به بچههاست.
|