|
یکی از هدف‌های ما به عنوان والدین این است که در جدا شدن کودکان از خودمان و وابسته نبودن به ما، به آن‌ها کمک کنیم. باید کمک کنیم تا کودکان‌مان افراد مستقلی باشند و بدون حضور ما نیز بتوانند عمل کنند. به آن‌ها کمک کنیم تا افرادی مستقل و متکی به خود شوند.
برای تشویق به استقلال
· به کودکان اجازه‌ی انتخاب دهید. « امروز دلت می‌خواد شلوار خاکستری تو بپوشی یا شلوار قرمزتو؟ »
· برای تلاش کودک احترام قائل شوید. « بازکردن در شیشه‌ی مربا مشکل است. گاهی اگر با قاشق به لبه در آن ضربه بزنی به بازشدنش کمک می‌کند. »
· پرسش‌های زیادی نپرسید. « ازدیدنت خوشحالم، به خونه خوش آمدی »
· برای پاسخ به پرسش‌ها عجله نکنید. وقتی از او سؤالی می‌پرسید برای شنیدن جواب عجله نکنید.
· کودکان را به استفاده از منابع خارج از خانه تشویق کنید. « شاید فروشنده آکواریوم پیشنهادی داشته باشد. »
· امید را از کودک نگیرید. « پس داری سعی می‌کنی نقشی در تئاتر مدرسه داشته باشی، این می‌تونه یه تجربه باشد. »
این‌ها مهارت‌های تشویق کودک به استقلال نیستند. هرگاه به احساسات کودک گوش می‌دهیم و احساسات خود را بیان می‌کنیم، هرگاه درحل مسائل با آن‌ها مشارکت می‌کنیم و ... اعتماد به نفس را در آن‌ها تقویت می‌کنیم و کمک به استقلال آن‌ها می‌کنیم.
روش‌های دیگر ترغیب استقلال
· اجازه بدهید خودش باشد. « از برس زدن دائمی موهای کودک، راست کردن شانه‌هایش، تمیز کردن پرز لباسش و ... خودداری کنید.
· از دخالت در امور کم اهمیت زندگی کودک خودداری کنید. « چرا موقع نوشتن دماغت روی کاغذ، موقع نوشتن راست بنشین، دکمه‌ی آستین‌هات رو ببند ...
· کودک هرچقدرهم کوچک باشد، در برابرش درباره‌ی او صحبت نکنید. (( کلاس اول ضعف در خوندن داشت. ))، « کمی‌خجالتی است »،
در این صورت، کودکان احساس می‌کنند جسمی در تملک والدین هستند.
· اجازه بدهید شخصاً جواب بدهد، وقتی کودک خودش حضور دارد بارها و بارها از پدر و مادرش درباره‌ی او سوال نکنید.
· در صورت امکان بله را جایگزین نه کنید. کودک: می‌تونیم بریم پارک؟ مادر: نه هنوز ناهار نخورده‌ای؟ مادر: بله بعد از ناها ر خوردن.
تحسین و تمجید
به طورکلی تمام اصول رفتار با کودکان، از جمله کمک به کودکان برای کنار آمدن با احساسات، بیان احساسات‌مان با آن‌ها، پرهیز از تنبیه، تشویق به استقلال و ... می‌تواند به کودک کمک کند تا به خود به عنوان شخصی با ارزش بنگرد.
روش دیگری که می‌توانیم به وسیله آن، برای ساختن تصویری مثبت و حقیقی از خود، به فرزندان‌مان کمک کنیم، تحسین و تمجید به موقع از آنان است. این عملی دشوار و ظریف است. گاهی با حسن نیت‌ترین تحسین ممکن است واکنشی غیرمنتظره دربرداشته باشد.
آثاری که تحسین و تمجید ممکن است در برداشته باشد
· تحسین و تمجید ممکن است موجب شک و تردید نسبت به تحسین کننده شود.
· تحسین و تمجید ممکن است منجر به انکار آنی، از طرف کودک شد.
· تحسین و تمجید می‌تواند دلهره‌آور باشد.
· تحسین و تمجید ممکن است کودک را وادار به تمرکز بر نقطه‌ضعف‌هایش کند.
· تحسین و تمجید ممکن است نگرانی ایجادکند ودر فعالیت روزمره اختلال به وجود بیاورد.
تحسین مفید
· بزرگسال باید با قدردانی، آن‌چه را که می‌بیند یا احساس می‌کند شرح دهد.
· تحسین مفید تحسینی است که کودک بعد از شنیدن شرح و توصیف، قادر به تحسین خود باشد.
· رفتار قابل تحسین کودک را در یک کلمه خلاصه کنید.
· تحسین باید با سن و توانایی کودک متناسب باشد. « می‌بینیم که هرروز دندونات و مسواک می‌زنی » این تحسین خطاب به یک کودک خوشایند است ما خطاب به یک نوجوان غیرطبیعی است.
· از تحسینی که بر پایه‌ی ضعف‌ها و شکست‌های گذشته است خودداری کنید. « هرگز فکر نمی‌کردم اون امتحانو بگذرونی. »
· بدانید که طرفداری بیش از اندازه با حرارت یا هیجان بیش از حد والدین نسبت به فعالیت او در کودک احساس فشار را ایجاد می‌کند.
· وقتی کودک را به خاطر فعالیتی تحسین و تشویق کرده‌اند، برای تکرار چندین باره‌ی آن آماده باشید.
آزاد کردن کودکان از نقش بازی کردن
آثار برچسب زدن برکودکان
اگر برکودکی برچسب دیرآموز ( یا کندذهن ) زدید، او کم کم خود را به عنوان یک دیرآموزنگاه می‌کند. اگر به او برچسب بازیگوش زدید، او خود را بازیگوش تلقی می‌کند. اگر خودتان را به جای کودکیقرار دهید که دائما برچسب « کودن » به او می‌خورد، چه احساسی پیدا می‌کنید؟ آیا احساس نمی‌کردید که اعتماد به نفس خود را ازدست داده‌اید ؟
چگونگی نگرش والدین به کوکان‌شان، بر چگونگی نگرش کودکان برخودشان و بر رفتارشان تأثیر می‌گذارد.
شش مهارت برای رها کردن کودکان از نقش بازی کردن
کودک برای این‌که مورد قبول والدین واقع شود، ممکن است مجبور به نقش بازی کردن شود. دلایل دیگر نیز مثل برچسب زدن وجود دارد.
1- در جست‌وجوی فرصت‌هایی باشید تا تصویر جدیدی از کودک به خود او ارائه دهید.
2- کودکان را در موقعیت‌هایی قراردهید که با دید متفاوتی به خود بنگرند.
3- اجازه دهید کودکان صحبت‌های مثبت شما را درباره‌ی خودشان بپذیرند.
4- رفتاری را که مایل به مشاهده‌ی آن هستید نمونه‌سازی کنید.
5- خزانه‌ای از خاطرات و لحظات خوش و شخصی فرزندان‌تان باشید.
6- هنگامی‌که کودک مطابق برچسب قدیمی عمل می‌کند، احساسات یا انتظارات خود را بیان کنید.
فرآیند تغییرنقش، کار بسیار پیچیده‌ای است. برای اجرای این عمل باید احساسات، استقلال، تحسین و جایگزین‌های تنبیه را هم به کارببرید.
بنابراین:
بیایید خودمان را در نقش والدین خوب، والدین بد، والدین بی بند و بار، سلطه جو و مستبد فرو نبریم. فرآیند کار یا زندگی با کودکان بسیار پیچیده و پرزحمت است که لازمه‌ی آن داشتن جرات، هوش، ذکاوت، طاقت و تحمل است. بیایید همان‌طور که با جوانان‌مان مهربان هستیم، با خودمان مهربان باشیم. بیایید طوری با یکدیگر زندگی کنیم که احساس خوشایندی درباره‌ی خودمان داشته باشیم.
بیایید راهی برای زندگی کردن بدون متهم کردن و بدون متهم شدن بیابیم. راهی برای مسئول بودن کودکان‌مان بیابیم و راهی برای محترم شمردن نیازهای کودکان خودمان بیابیم.
منبع: کلیدهای گفتن و شنیدن باکودکان و نوجوانان؛ (چگونه به کودکان کمک کنیم تا با احساسات خود کناربیایند؟)
|
استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز است.
