زندگی ما آدم‌ها را روابط گوناگون با دیگران تشکیل می‌دهد که از مهم‌ترين مسائل زندگي محسوب مي‌شوند و هرگز گریزی از آن نیست. اما مهم‌ترین و ارزشمندترین روابط هر فرد، با ورود به زندگی مشترک شکل می‌گیرد که به مراقبت و توجهی ویژه نياز دارد؛ زیرا ازدواج و ورود به رابطه با همسر، از یك طرف می‌تواند به بهشتی برای زوجین تبدیل شود و از طرف دیگر جهنمی آزاردهنده را ایجاد کند. پس برای شما که در آستانه‌ی ازدواج قرار دارید لازم است تا مهارت‌ها و پیش‌نیازهایی را در برقراری بهترین و مطلوب‌ترین رابطه فرا بگیرید.

کدام را می‌پسندید؟

شما معمار ساختمان زندگی آینده‌تان هستید و همان‌طور که می‌دانید: «خشت اول چون نهد معمار کج/ تا ثریا می‌رود دیوار کج»، پس باید مراقب باشید تا خشت اول روابط‌تان را درست بنا کنید. اکنون بهترین زمان است که تکلیف‌تان را با خودتان روشن کنید! ببینید انگیزه‌تان برای تشکیل زندگی مشترک چیست؟ و مهم‌تر این‌که مایلید تا پایان عمر در چگونه رابطه‌ای قرار داشته‌ باشید؟ یک رابطه‌ی اصولی همراه با آرامش، محبت و به دور از جنجال و بگو‌مگو یا رابطه‌ای که پس از مدتی دچار بحث‌و‌جدل، مرگ عاطفی و روزمرگی می‌شود؟ کدام را می‌پسندید؟

پیامدهای اطاعت‌پذیری

خداوند برای ایجاد مودّت و رحمت و آرامش بین زن و شوهر، وظایف و حقوقی را برای هر یک مشخص کرده است. یکی از این وظایف مهم، اطاعت‌پذیری و مدارا است که باید برای داشتن یک زندگی مطلوب فراگیرید و در آموزه‌های دینی نیز فراوان به آن توصیه‌ شده است. چنان‌که پیامبر اسلام(ص) بهترین زن را این‌گونه معرفی می‌کنند:

»به‌درستی که از بهترین زنان شما زنی است که حرف همسرش را گوش کند و فرمان او را اطاعت نماید.«

اما برای این‌که بتوانید در این مسأله موفق باشید، نیاز به ذکاوت دارید؛ زیرا همین امر نیکو ممکن است از اعتدال خارج شود و سبب بروز مشکلات فراوانی در روابط با همسرتان شود.

اطاعت صحیح از همسر، پیامدهای مفیدی را برای زندگی به ارمغان می‌آورد. مثلاً از بروز بسیاری درگیری‌ها و حتی ازهم‌پاشیدگی خانواده که در اثر سرکشی‌ها و به قول معروف قلدری‌ها ایجاد می‌شود، جلوگیری می‌کند و آرامش را در خانه حاکم می‌سازد. همچنین اگر یکی از همسران ویژگی‌های منفی‌ای مانند لجبازی، پرخاشگری، سردی عاطفی و ... داشته باشد، به تغییر رفتارهای نامطلوب او منجر می‌شود و باعث می‌شود به مرور زمان از رفتار خود پشیمان گردد. از همه مهم‌تر موجب نزدیکی به خداوند می‌شود.

حد و مرز اطاعت

البته این اطاعت، مطلق و همه‌جانبه نيست و خداوند برای اطاعت زن از شوهر حدودی را مشخص کرده است. همچنان كه حقوقي نيز براي زنان قرار داده و مردان را موظف کرده در انجام آن‌ها كوتاهي نكنند.

بر اساس فتواي فقها حقوق واجب شوهر بر زن، اجازه و رضایت شوهر برای خروج از خانه و نیز در بهره‌مندي از امور زناشويي است که البته هر يك استثنائاتي نيز دارد. این اطاعت چون اطاعت از خدا و در راستاي فرمانبرداري از اوست، موجب سربلندي و ارزشمندي زن می‌گردد و نه بي‌ارزشي و بردگي؛ زیرا اگر زن وظیفه‌ی «اطاعت» دارد، برای مرد هم وظیفه‌ی «مدارا» و «معاشرت‌ بمعروف» وجود دارد و تمامی این دستورات در راستاي تلاش براي دوام زندگي و در حقيقت اطاعت از خدا و قابل تمجيد و ستايش است.

اما همان‌طور که گفتیم این موضوع نیاز به ذکاوت و تیزبینی دارد. از یک طرف باید مراقب بود که اطاعت از همسر از حد اعتدال خارج نشود و با پذیرش بی‌چون و چرای هر حرف صحیح یا اشتباه او، زمینه‌ی زورگویی و رابطه‌ی یک طرفه را فراهم نکرد و از طرف دیگر با توجیهاتی مانند تفاهم یا این‌که این حرف‌ها قدیمی شده و در رابطه‌ی همسران امروزی چیزی با عنوان اطاعت وجود ندارد، از این وظیفه‌ی الهی سر باز نزد.

مهارت جرئت‌مندی

بنابراین اگر همسر آینده‌تان از شما درخواستی داشت، باید با نگاهی عقلانی آن را بسنجید؛ نه فوراً جبهه‌گیری و مخالفت کنید و نه همیشه بدون اندیشیدن آن را بپذیرید. هرکس می‌تواند خود بهترین نسخه را برای زندگی‌اش بپیچد. باید ببینید چطور می‌توانید هم طرف مقابل‌تان را راضی نگه دارید و هم از خواسته‌های مطلوب خودتان نگذرید.

گاهی باید جرئت‌مندی داشته باشید. جرئتمندي را ميتوان توانايي ابراز صادقانه و نسبتاً صریح نظرات، احساسات و نگرش‌ها بدون احساس اضطراب دانست. البته این رفتار بين‌فردي باید به نحوي باشد كه احساسات و آسايش طرف مقابل نيز درنظر گرفته شود. با این کار می‌توان با وجود این‌که حقوق دیگران را پای‌مال نمی‌کنیم، از حقوق خود نیز نگذریم و از آن‌‌ها دفاع کنیم.

اما فراموش نکنید اطاعت نکردن از طرف مقابل می‌تواند پایه‌های زندگی آینده‌تان را سست کند و از سوی دیگر، پیامد تحمل زورگویی، اطاعت‌پذیری مطلق بدون تعقل و نداشتن جرئت‌مندی نیز می‌تواند مشکلاتی مانند افسردگي، رنجيدگي، ناكامي، انفجار خشم، اضطراب و بهدنبال آن اجتناب، ضعف در روابط بين فردي، مشكلات جسماني و... باشد.