رابطه ولي - فرزندي
با توجه به مقیاس ، به سوال های زیر در مورد پدر خودتان پاسخ دهید .
1) احساس می کنید وقتی را که با پدرتان صرف می کنید، چقدر است؟1=تقریبا هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
2) احساس می کنید تا چه حد توانسته اید رابطه پایداری را با پدر خود حفظ کنید ؟1= هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
3) چقدر به پدر خود اعتماد دارید ؟1= هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
4)چقدر اطمینان دارید که اگر صحبت کنید پدرتان شما را مسخره یا مضحکه نمی کند؟1=هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
5) چقدر اطمینان دارید که اگر مشکلی داشته باشید، پدرتان به شما کمک خواهد کرد ؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
6) چقدر به پدرتان احساس نزدیکی می کنید ؟1= خیلی دوریم ، 7 = خیلی نزدیکیم
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
7) چقدر برایتان راحت است که برای یک مشکل عشقی با پدرتان صحبت کنید؟1=راحت نیست ، 7 = خیلی راحت
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8) درباره مشکلاتی که در مدرسه دارید، با پدرتان تا چه اندازه راحت صحبت می کنید؟1=راحت نیستم،7=خیلی راحتم
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
9) تا چه حد درباره نقش پدرتان در زندگی خود دچار ابهام هستید؟1= هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
10)حس می کنید احساسات، افکار،و رفتار پدرتان را به درستی می شناسید؟1=هیچ نمیشناسم، 7=خیلی زیاد میشناسم
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
11)قبول ضعف های پدرتان برایتان آسان است ؟1= اصلا آسان نیست ، 7 = خیلی آسان است
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
12)تا چه پدرتان را فرد بالغی می دانید که برای خودش زندگی می کند، و تا چه حد او را فقط یک پدر می بینید؟
1= او را فقط یک پدر میبینم ، 7 = او برای خودش زندگی می کند
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
13)چند وقت یک بار از دست پدرتان عصبانی می شوید؟1=تقریبا هرگز ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
14)به طوکلی ، چقدر از پدرتان آزرده هستید؟1=اصلا نیستم ، 7 = خیلی زیاد هستم
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
15)گفتگو با پدرتان تا چه حد مطوب است؟1=ابدا مطلوب نیست ، 7 = خیلی مطلوب است
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
16)پدرتان تا چه حد نیازها، احساسات و رفتار شما را درک می کند؟1=تقریبا هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
17)پدرتان خوب به حرف های شما گوش می کند؟1=تقریبا هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
18)چقدر پدرتان برای شما مهم است (به او اهمیت می دهید)؟ 1=هیچ مهم نیست ، 7 = خیلی مهم است
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
19)وقتی از خانه دور هستید، چقدر دلتان برای پدرتان تنگ می شود؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
20)چقدر برای پدرتان اهمیت قائل هستید؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
21)چدر برای نظرات پدرتان ارزش قائل هستید؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
2)پدرتان چقدر مورد تحسین شماست؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
3)چقدر دلتان می خواهد مانند پدرتان باشید؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
24)چقدر مایلید مانند پدرتان زندگی کنید ؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
با توجه به مقیاس ، به سوال های زیر در مورد مادر خودتان پاسخ دهید .
1) احساس می کنید وقتی را که با مادرتان صرف می کنید، چقدر است؟1=تقریبا هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
2) احساس می کنید تا چه حد توانسته اید رابطه پایداری را با مادر خود حفظ کنید ؟1= هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
3) چقدر به مادر خود اعتماد دارید ؟1= هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
4)چقدر اطمینان دارید که اگر صحبت کنید مادرتان شما را مسخره یا مضحکه نمی کند؟1=هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
5) چقدر اطمینان دارید که اگر مشکلی داشته باشید، مادرتان به شما کمک خواهد کرد ؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
6) چقدر به مادرتان احساس نزدیکی می کنید ؟1= خیلی دوریم ، 7 = خیلی نزدیکیم
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
7) چقدر برایتان راحت است که برای یک مشکل عشقی با مادرتان صحبت کنید؟1=راحت نیست ، 7 = خیلی راحت
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8) درباره مشکلاتی که در مدرسه دارید، با مادرتان تا چه اندازه راحت صحبت می کنید؟1=راحت نیستم،7=خیلی راحتم
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
9) تا چه حد درباره نقش مادرتان در زندگی خود دچار ابهام هستید؟1= هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
10)حس می کنید احساسات، افکار،و رفتار مادرتان را به درستی می شناسید؟1=هیچ نمیشناسم، 7=خیلی زیاد میشناسم
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
11)قبول ضعف های مادرتان برایتان آسان است ؟1= اصلا آسان نیست ، 7 = خیلی آسان است
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
12)تا چه مادرتان را فرد بالغی می دانید که برای خودش زندگی می کند، و تا چه حد او را فقط یک مادر می بینید؟
1= او را فقط یک مادر میبینم ، 7 = او برای خودش زندگی می کند
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
13)چند وقت یک بار از دست مادرتان عصبانی می شوید؟1=تقریبا هرگز ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
14)به طوکلی ، چقدر از مادرتان آزرده هستید؟1=اصلا نیستم ، 7 = خیلی زیاد هستم
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
15)گفتگو با مادرتان تا چه حد مطوب است؟1=ابدا مطلوب نیست ، 7 = خیلی مطلوب است
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
16) مادرتان تا چه حد نیازها، احساسات و رفتار شما را درک می کند؟1=تقریبا هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
17) مادرتان خوب به حرف های شما گوش می کند؟1=تقریبا هیچ ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
18)چقدر مادرتان برای شما مهم است (به او اهمیت می دهید)؟ 1=هیچ مهم نیست ، 7 = خیلی مهم است
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
19)وقتی از خانه دور هستید، چقدر دلتان برای مادرتان تنگ می شود؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
20)چقدر برای مادرتان اهمیت قائل هستید؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
21)چدر برای نظرات مادرتان ارزش قائل هستید؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
2) مادرتان چقدر مورد تحسین شماست؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
3)چقدر دلتان می خواهد مانند مادرتان باشید؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
24)چقدر مایلید مانند مادرتان زندگی کنید ؟1=هیچی ، 7 = خیلی زیاد
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
تهيه كننده :مارك اي . فاين ، جي . ار . مورلند ، و اندرو شوبل
هدف :سنجيدن كيفيت روابط ولي –فرزندي .
توصيف مقياس :مقياس ( رابطه ولي –فرزندي ) يك ابزار 24 سؤالي براي سنجيدن نظر جوانان درباره رابطه آن ها با والدين شان است . اين ابزار اساساً براي سنجيدن اثرات طلاق بر فرزندان بزرگِ والدين مطلقه ساخته شد ، اما به نظر مي رسد كه اين ابزار براي سنجيدن رابطه هر كودكي ( حتي خردسالان ) با والدين شان مفيد است . ( مقياس رابطه ولي –فرزندي ) دو صورت دارد ، يكي براي سنجيدن رابطه فرند با مادر و يكي هم براي سنجيدن رابطه فرزند با پدر . هر دو فرم مقياس يكسان است ، به جز اين كه كلمه ( پدر ) و ( مادر ) عوض مي شوند . با اين حال ، عوامل متفاوتي در فرم هاي مربوط به پدر و مادر بارز شده است . اين عوامل براي پرسشنامه پدر از اين قرار است : عاطفه مثبت ( سؤال هاي 3 ، 14 و 18 تا 24 ) ، آميزش پدرانه ( سؤال هاي 1 ، 2 ، 6 ، 9 ، 10 و 16 ) ، ارتباط يا گفت و شنود ( سؤال هاي 7 ، 8 و 15 تا 17 ) و خشم ( سؤال 13 ) . عوامل پرسشنامه مادر از اين قرار است : عاطفه مثبت ( سؤال هاي 1 تا 3 ، 6 ، 7 و 15 تا 24 ) ، آزردگي / سردرگمي نقش ( سؤال هاي 9 ، 14 ) ، همانندسازي ( سؤال هاي 13 ، 23 ، 24 ) ، و ارتباط يا گفت و شنود ( سؤال هاي 4 ، 5 ، 7 ، 8 و 15 تا 17 ) .
هنجارها :( مقياس رابطه ولي –فرزندي ) در اصل روي 241 دانشجوي دانشگاه اجرا شد كه از اين عده 100 نفر مؤنث و ميانگين سن آن ها 6/19 سال ( 5/4 = SD) بود . پنجاه و شش دانشجوي مذكر و 85 دانشجوي مؤنث متعلق به خانواده هاي يكپارچه بودند كه به عنوان گروه گواه مورد مقايسه با 100 دانشجو قرار گرفتند كه فرزندان خانواده طلاق بودند . ميانگين هاي كل نمرات براي رابطه مادر –فرزندي از اين قرار بود : فرزندان پسر خانواده هاي طلاق ، 7/16 ؛ فرزندان پسر خانواده هاي يكپارچه ، 4/16 ؛ فرزندان دختر خانواده هاي طلاق ، 3/17 ؛ فرزندان دختر خانواده هاي يكپارچه ، 9/18 . ميانگين هاي كل نمرات براي رابطه پدر –فرزندي از اين قرار بود : فرزندان پسر خانواده هاي طلاق ، 5/15 ؛ فرزندان پسر خانواده هاي يكپارچه ، 3/19 ؛ فرزندان دختر خانواده هاي طلاق ، 8/14 ؛ فرزندان دختر خانواده هاي يكپارچه ، 3/19 . فرزندان خانواده هاي طلاق كلاً رابطه خود با هر 2 والد خويش را به طور معناداري از فرزندان خانواده هاي يكپارچه منفي تر مي ديدند .
در پژوهش پرهيزكار ( 1381 ) حد بالاي نقطه برش در پرسشنامه فرم مادر 119 و حد پايين آن 100 منظور شد . بدين معني كه نمرات بالاتر از 119 نشان دهنده كيفيت بهتر روابط مادر –فرزندي و نمرات پايين تر از 100 نشان دهنده كيفيت نامطلوب روابط مادر –فرزندي است . حد بالاي نقطه برش در پرسشنامه فرم پدر 118 و حد پايين آن 89 به دست آمد . بدين معني كه نمرات بالاتر از 118 نشان دهنده كيفيت بهتر روابط پدر –فرزندي و نمرات پايين تر از 89 نشان دهنده كيفيت نامطلوب روابط پدر –فرزندي است .
در پژوهش بكتاش ( 1384 ) ، سؤال هاي 8 و 9 به طور معكوس نمره گذاري شده است .
اعتبار : ( مقياس رابطه ولي –فرزندي ) با ضرايب آلفاي 89/0 تا 94/0 براي خرده مقياس هاي مربوط به پدر و نيز آلفاي كلي 96/0 و ضرايب آلفاي 61/0 ( همانندسازي ) تا 94/0 براي خرده مقياس هاي مربوط به مادر و نيز آلفاي كلي 96/0 ، از همساني دروني عالي برخوردار است . هيچ اطلاعاتي درباره پايايي آن در اختيار نداريم .
( مقياس رابطه ولي –فرزندي ) در پژوهش كردلو ( 1380 ) روي 151 آزمودني دختر ( 97 = N) و پسر ( 54 = N) با استفاده از پرسشنامه 48 سؤالي ، ( 24 سؤال براي رابطه با پدر و 24 سؤال براي رابطه با مادر ) اجرا شد . ضريب آلفاي كل آزمودني ها برابر 9419/0 به دست آمد . آلفاي پرسشنامه 48 سؤالي مادر و پدر براي آزمودني هاي پسر 9499/0 و براي آزمودني هاي دختر 9359/0 به دست آمد . اين ضرايب نشانه ( همساني دروني بالاي مجموعه پرسش هايي كه اين مقياس را تشكيل داده اند و بالا بودن آن ها نشاني از روايي سازه مقياس است . بدين معنا كه پرسش هاي مقياس خصيصه واحدي را اندازه مي گيرد . از سوي ديگر ، مي توان چنين نتيجه گرفت كه هر يك از پرسش ها در سنجش خصيصه مورد نظر سهمي دارد ) ص . 85
در پژوهش پرهيزكار ( 1381 ) به منظور برآورد همساني دروني آزمون از روش آلفاي كرانباخ استفاده شد . ضريب محاسبه شده براي پر |