مقالات آموزشی

 

 

 

مشاورین حاضر در کلینیک
آتنا سادات میررجائی
آزاده امیر
فاطمه قانعی مطلق
مرضیه ذبیحی
میترا ضیایی عاقل
مریم مرواریدی
عطیه تقوی
محمدرضا سعیدی
محمد حسین سلمانیان
مینا شعبان زاده
هانیه میر
سمیه قاصری
حسین چم حیدری
جانان محبوبی
سمانه خمسه ای
محمدرضا ودادمفرد
سعیده باقری
سارا خواجه افضلی
محمدرضا صنم یار
سیما سیفی
همانندسازی (Identification) چیست؟
جهت ایجاد مطالب مدیریت سایت ـ امیر علیزاده رهور مطالب مرتبط با صفحه اول سایت ـ مدیریتهمانندسازی (Identification) چیست؟
ارسال شده در تاریخ: 17 تیر 1402

همانندسازی (Identification) چیست؟

  • همانندسازی در معنای عام آن به فرایندی اطلاق می‌شود که فردی یک جنبه، خصلت یا ویژگی دیگری را جذب می‌کند و در نتیجه اثرپذیری از این الگو تماماً یا تا حدی دچار تغییر می‌شود.
  • فروید در مقالاتش از سه نوع همانندسازی نام می‌برد: همانندسازی اولیه، همانندسازی خودشیفته (ثانویه) و همانندسازی ناقص.
  • با آنکه در ادبیات روان‌کاوی بر سر تعریف  همانندسازی به عنوان «شبیه دیگری بودن یا به دیگری شبیه شدن» توافق وجود دارد، با این حال این مفهوم یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم در حوزه نظری/بالینی روان‌کاوی به شمار می‌رود.
  • نخستین بار فروید در سال ۱۸۹۷ مفهوم همانندسازی را مطرح می‌کند؛ برای اشاره به فردی که بعد از مرگ والدینش، با تمایلات هیستریک برای تنبیه خودش با مبتلا شدن به همان بیماری والدین درگیر است. فروید می‌گوید همانندسازی‌ای که در اینجا اتفاق می‌افتد چیزی فراتر از گونه‌ای تفکر نیست.
  • با این حال در فاصله سال‌های بین نگارش مقاله «در باب خودشیفتگی (۱۹۱۴) و «ایگو و اید» (۱۹۲۳) است که فروید به مطالعات مفصل و دقیقی در باب همانندسازی روی می‌آورد. 
  • حاصل این مطالعات شناسایی سه نوع همانندسازی است: اول، همانندسازی در شکل اولیه آن عبارت است از پیوند عاطفی با یک ابژه؛ دوم، همانندسازی در شکل واپس‌روانه که به جانشینی (substitute) برای یک پیوند لیبیدینال با ابژه تبدیل می‌شود. در نوع سوم، همانندسازی ممکن است به هرگونه ادراک از وجود خصلتی مشترک با فردی دیگری اطلاق شود.

همانندسازی اولیه

  • همانندسازی اولیه گونه اصلی و بدوی دلبستگی عاطفی به هر چیز یا هر فردی قبل از برقراری رابطه با افراد یا ابژه‌های دیگر است. هنگامی که کودک متولد می‌شود قادر به تمیز دادن خودش از دیگرانِ مهم نیست. نوزاد در این مرحله به والدینش دلبستگی عاطفی دارد و آنها را بخشی از خودش ادراک می‌کند؛ «سینه [مادر] بخشی از من است و من سینه هستم.»
  • طی این فرایندِ همانندسازی، کودکان به صورت ناهشیار خصلت‌های والدینشان را اکتساب می‌کنند و شروع به رونوشت‌برداری از رفتارهای والدینشان می‌کنند. فروید یادآوری می‌کند که همانندسازی را باید از تقلید که فرایندی داوطلبانه و هشیار است جدا کرد.
  • در نتیجه این دلبستگی عاطفی، در کودک سوپرایگویی ایجاد خواهد شد که شباهت‌هایی با ارزش‌های اخلاقی و دستورالعمل‌های هدایت‌کننده زندگی والدین دارد. طی این فرایند کودکان تا حد زیادی شبیه والدین خود می‌شوند و این امر فرایند زیستن آنها در فرهنگ و جهانی که در آن متولد شده‌اند را تسهیل می‌کند.  

همانندسازی خودشیفته‌وار

  • همانندسازی خودشیفته، نوعی از همانندسازی است که بعد از ترک یا فقدان ابژه اتفاق می‌افتد. این تجربه فقدان در دوران بسیار خردسالی اتفاق می‌افتد. نمونه آن پوشیدن لباس‌ها یا جواهرات معشوقی است که فوت کرده است.
  •   فروید در مقاله «سوگ و مالیخولیا» بعد از نشان دادن اینکه همانندسازی مرحله‌ی مقدماتی (پیشینی) ابژه‌گزینی است استدلال کرد که تجربه فقدان باعث راه‌اندازی فرایند پس‌روانه‌ای (regressive) می‌شود که هدف آن، همانندسازی ایگو با ابژه از دست رفته است. در مقاله «ایگو و اید» او پا را فراتر گذاشته و ادعا کرد «این نوع جایگزینی، سهم عظیمی در شکل اتخاذ‌شده توسط ایگو ایفا می‌کند و به شکل‌گیری آنچه "منش" (منش ایگو) (character) خوانده می‌شود کمک‌ زیادی می‌کند.»
  • کودکان وقتی اشتیاق‌های لیبیدینال خود به والدینشان را کنار می‌گذارند و در مسیر رشد شروع به تفرد از والدین خود می‌کنند فقدان آنها را تجربه می‌کنند. این فقدان، آنها را به سمت درون‌فکنی کردن (introject) والدینشان به عنوان روشی جهت حفظ کردن والدین می‌کند. این کاری است که انسان‌ها اغلب بعد از از دست دادن یک ابژه عشقی انجام می‌دهند.

همانندسازی ناقص (Partial)

  • همانندسازی در این مفهوم به ادراک‌ از یک خصلت خاص فردی دیگر مبتنی است.  این خصلت یا ایده‌آل معمولاً از آنِ «شخصیت‌های رهبرمسلک» است که همانندسازی با آنها انجام می‌شود. به عنوان مثال، پسری جوان ممکن است با بازوهای قوی پسری مسن‌تر در همسایگی‌اش همانندسازی کند؛ یا فردی ممکن است بعد از دیدن صحنه‌هایی از تکلم هنرپیشه‌ای که به نظرش جذاب می‌آید هنگام صحبت کردن با تکیه‌کلام‌ها یا لحن یا ویژگی‌های جذاب در تکلم او همانندسازی کند.
  • علاوه بر همانندسازی با شخصیت‌های رهبرمسلک، فرد ممکن است با دیگران به دلیل احساس اشتراک نیز همانندسازی کند. به عنوان مثال، گروهی از نوجوانان ممکن است یک نوع موزیک را دوست داشته باشند. این مکانیسم نقش مهمی در شکل‌گیری گروه‌ها بازی می‌کند که فروید در مقاله «روان‌شناسی گروه و تحلیل ایگو» به تفصیل به آن پرداخته است.
اقدام کننده: شاهچراغی
تعداد مشاهده: 123